Czym są ageotypy i jak ich rozpoznanie może pomóc w drodze do długowieczności?

Spersonalizowane terapie medyczne stają się coraz popularniejsze i wielu naukowców pracuje nad ich wprowadzeniem i udoskonaleniem. Dlaczego? Powód jest prosty. Indywidualne podejście do pacjenta jest bardziej efektywne, a lekarze dużo wcześniej mogą zapobiegać dolegliwościom, które w późniejszym czasie prawdopodobnie okazałyby się zabójcze.

Zresztą spójrzmy na taki przykład: serce sześćdziesięciolatka jest mocne jak u mężczyzny w wieku trzydziestu lat, ale jego nerki zaczynają zawodzić. Z kolei jego równolatek ma w stu procentach sprawne nerki, ale jest ofiarną ciągłych infekcji. Obydwoje wymagają innych terapii. U jednej osoby szybciej może starzeć się wątroba, u drugiej serce.

Rodzaje starzenia się

Ludzi można podzielić na różne kategorie ze względu na to, który z jego systemu biologicznego starzeje się szybciej. Te informacje w przyszłości mogą być bezcenne dla lekarzy, którzy właśnie dzięki spersonalizowanym terapiom, będą mogli je wykorzystać i zalecić (dużo wcześniej przed dokuczliwymi objawami) zmianę stylu życia i inne prewencyjne środki. Takie wnioski płyną z badań Personal aging markers and ageotypes  revealed by deep longitudinal profiling opublikowanych na początku tego roku w „Nature Medicine”.

Zespół naukowców, który przeprowadził badanie, podzielił 43 osoby na kategorie starzenia lub „typy wieku” na podstawie próbek biologicznych zebranych w ciągu dwóch lat. Próbki zawierały: krew, substancje zapalne, drobnoustroje, materiał genetyczny, białka i produkty uboczne procesów metabolicznych. Śledząc zmiany próbek w czasie, zespół zidentyfikował około 600 tak zwanych „markerów starzenia” – wartości, które przewidują funkcjonalną pojemność tkanki i zasadniczo określają jej „wiek biologiczny”.

Jak dotąd zespół zidentyfikował cztery różne typy wieku: immunologiczny, ten związany z nerkami, wątrobą i metaboliczny. Niektórzy ludzie idealnie wpisują się w jedną kategorię, ale inni mogą spełniać kryteria nawet i wszystkich czterech. Zależy to od tego, w jaki sposób ich systemy biologiczne radzą sobie z wiekiem.

Badacze na tym nie poprzestali. Michael Snyder – kierownik badań, profesor Stanford University School of Medicine w Kalifornii przyznał, że na pewno ageotypy nie poprzestaną na czterech kategoriach, a będzie ich więcej. A wraz z większą liczbą badań może pojawić się jeszcze więcej wzorców starzenia – dodał Snyder.

Śledząc w czasie konkretnych ludzi, Snyder i jego współautorzy mieli nadzieję dowiedzieć się, czym różnią się markery starzenia się poszczególnych osób. Uczestnicy badania byli w wieku od 29 do 75 lat i dostarczyli co najmniej pięciu próbek biologicznych w ciągu dwóch lat. Nawet w tym stosunkowo krótkim czasie wyłoniło się kilka wzorców starzenia się.

Na przykład immunologiczni „pacjenci” z upływem czasu gromadzili więcej markerów zapalenia, podczas gdy metaboliczni gromadzili więcej cukru we krwi, co wskazuje, że ich ciała metabolizowały glukozę mniej wydajnie. Podobnie jak w przypadku wyników testu osobowości, „profil” starzenia się każdej osoby obejmował kombinację cech mieszanych i dopasowanych z różnych typów wiekowych.

Medycyna spersonalizowana nas uratuje?

Snyder i jego współpracownicy planują podążać za uczestnikami badania, aby zobaczyć, jak ich profile starzenia się zmieniają się w czasie. Mają również na celu opracowanie prostego testu, który można będzie wykorzystać w gabinecie lekarskim do szybkiej oceny stanu zdrowia pacjenta, by potencjalnie wskazać mu najlepsze możliwe opcje leczenia.

Istnieją leki i różnego rodzaju interwencje dietetyczne czy zmiany stylu życia, dzięki którym możliwe jest modulowanie niektórych z tych procesów starzenia – w NBC News powiedział dr James Kirkland, gerontolog i szef Kogod Center on Aging w Mayo Clinic w Rochester, (Minnesota). Ale aby zastosować je poprawnie, musimy wiedzieć, którzy ludzie powinni stosować jakie leki lub jakie interwencje dietetyczne – dodał Kirkland.

Chociaż istniejące leki, diety i ćwiczenia mogą zwalczać niektóre oznaki starzenia, inne markery nie są jeszcze w pełni poznane. Na przykład, w trakcie badania Snydera, marker słabej funkcji nerek zmniejszył się u dwunastu osób, z których osiem przyjmowało statyny. Produkt przemiany materii zwany kreatyniną, gromadzi się we krwi podczas naturalnego rozpadu tkanki mięśniowej, ale nerki zazwyczaj filtrują substancję i wydalają ją z moczem. Badacze zauważyli, że poziom kreatyniny spadł u ośmiu osób przyjmujących statyny, co sugeruje, że lek poprawił ich czynność nerek, chociaż nie jest jasne, dlaczego poziom kreatyniny spadł również u czterech dodatkowych osób.

Zespół odkrył również, że stężenia kilku drobnoustrojów wydają się zmieniać wraz z wiekiem, ale nie wiemy jeszcze, jak może to wpływać na zdrowie. Niektóre mikroby mogą się namnażać w odpowiedzi na związane z wiekiem zmiany w organizmie, podczas gdy inne pomagają je napędzać. Autorzy badań zauważyli również różnicę w wieku osób z cukrzycą i przed cukrzycą w porównaniu z osobami wrażliwymi na insulinę, ale nie jest jasne, czy te markery wskazują na istotne różnice w stanie zdrowia. Wiele badań sugeruje, że insulina odgrywa kluczową rolę w procesie starzenia organizmów, ale potrzebne są dalsze badania, aby wyjaśnić jej dokładny wpływ na starzenie się ludzi.

Na razie ageotypy zawierają tyle samo pytań, co odpowiedzi na temat starzenia się człowieka. Dopóki naukowcy nie zrozumieją, co naprawdę oznaczają różne markery starzenia, klinicyści będą nadal polegać na standardowych ocenach parametrów życiowych, aby śledzić stan zdrowia pacjentów. W niedalekiej przyszłości być może ageotypy posłużą do motywowania ludzi do lepszej dbałości o te obszary ciała, które wydają się starzeć szybciej niż inne. Na przykład, jeśli ktoś pasuje do profilu osoby ze starszym wiekiem sercowo-naczyniowym, może skupić się na poprawie zdrowia układu sercowo-naczyniowego i poddaniu się odpowiednim badaniom lekarskim w celu sprawdzenia postępów.

Dzisiejsza medycyna jest niesamowita, a jej rozwój i zwrócenie uwagi na konkretnego pacjenta dają wiele nadziei. My także podchodzimy do kwestii zdrowia prewencyjnie i w myśl ajurwedyjskiej zasady wolimy dbać o zdrowe ciało, niż potem leczyć chore. Dlatego stworzyliśmy naszą formułę Anti-aging, o której przeczytasz TUTAJ.